Tag: angst

Angst

Ik heb in mijn kindertijd veel nachten naast mijn ouders in bed doorgebracht omdat ik bang was van beelden zoals deze. Dan had ik bijvoorbeeld een enge film gezien op een kinderfeestje en lag ik er ’s avonds eindeloos aan te denken. Het was als een film die je maar blijft afspelen in je hoofd, en waar je telkens weer een nieuw gruwelijk detail aan toevoegt. Misschien had ik iets te veel fantasie.

Ik had specifiek angst dat monsters, geesten of andere slechteriken mij zouden aanvallen of overnemen. Dat geesten in je lichaam komen, of dat je wordt opgegeten zoals deze Saturnus doet. Ik vond ook het Bijbelse verhaal van Abraham en Isaac heel eng. Dat je vader in staat is om jou op last van God op het hakblok te leggen, vond ik een onthutsende gedachte.

Het verbaasde me dat andere kinderen veel minder last van angsten leken te hebben dan ik. Op school werd altijd opgeschept over welke enge films men nu weer had gezien, terwijl ik het tot mijn tienertijd uit zelfbescherming hield bij Disney en Dik Trom. Eigenlijk hou ik nog steeds niet van enge films.

Ik dacht dat het een zwakte van mij is dat ik zo snel angstig werd van film en beeld. Dat ik het kan (en moet) overwinnen, door gewoon vaker naar enge dingen te kijken. Maar daar denk ik inmiddels heel anders over. Ik denk dat er daadwerkelijk een relatie zit tussen angst en fantasie. Van dat laatste heb ik gewoon heel veel en dat heeft me zowel persoonlijk als professioneel veel gebracht. Ik ben goed in het maken van associaties, in zien van dingen die er nog niet zijn, in het scheppen van iets nieuws.

Daarnaast koester ik de naïviteit die je als kind hebt, maar die gaandeweg je leven steeds meer verdwijnt. Dat enge dingen nog echt eng voelen. Wat heb je eraan dat je niet meer in de war bent van het beeld dat iemand wordt afgeslacht?

Dit alles is voor mij extra relevant omdat mijn zoontje precies de angsten voor enge plaatjes en films heeft als ik had. Op zijn beurt ligt hij ’s nachts vaak naast ons in bed. Ik vertel hem dan dat ik helemaal begrijp wat hij voelt. En dat het er mag zijn.

Kustwerk: Francisco de Goya, Saturn devouring on of his sons.

Gezien in Museo Nacional del Prado, december 2004

Vind je het leuk om meer te lezen? Laat hier je emailadres achter en ontvang wekelijks een verhaal in je inbox.

Verwerken…
Gelukt! Je staat op de lijst.

Zelfmoord

Toen we op een middag op vakantie aan de Franse kust terugkwamen van het strand vonden we een mysterieuze fax onder een steen voor de tent. Mijn broer had hem vanaf thuis naar onze camping gestuurd, zodat wij (mijn ouders, zus en ik) onmiddellijk op de hoogte waren van het drama dat zich had afgespeeld: Paul had zelfmoord gepleegd.

Die Paul was een kennis uit de vriendenkring van mijn zus. Hij was het laatste jaar verliefd geworden op een meisje uit die kring. De twee hadden een kortstondige relatie gehad, maar zij had het uitgemaakt. Sindsdien was hij helemaal in de war. Hij schreef drammerige brieven, hij wachtte haar op de gekste momenten op en hij overnachtte eens in haar achtertuin.

Aanvankelijk hadden we er wat lacherig over gedaan. Die arme jongen met zijn liefdesverdriet. Maar dat werd steeds minder omdat hij in die brieven ook hintte op zelfmoord. We vonden het erg vervelend dat hij dat als drukmiddel gebruikte. Vervolgens leek het alsof het de laatste weken juist wat beter met hem ging. Maar nu dit.

Hoewel ik die jongen nauwelijks kende, had zijn zelfmoord een gigantische impact op me. Met mijn ouders besprak ik hoe hij het gedaan zou hebben, want dat stond niet in de fax. Het enige dat we wisten, was dat hij gevonden was in een dorpje aan de Westerschelde. Ik maakte me de voorstelling dat hij was gaan zwemmen met stenen om zijn nek. De volgende dag zwom ik zelf in zee en stelde ik me voor hoe ik me zou voelen. Opeens was de Franse kust, waar ik tot dat moment zo van genoot, een duistere, enge plek.

Later hoorden we dat zijn zelfmoord niet in zee was. En jaren later vertelden mijn ouders dat ze spijt hadden dat we niet meteen na het bericht naar huis waren gegaan. Want echt vakantie is het daarna niet meer geworden.

————————

Kunstwerk: Vincent van Gogh, Korenveld met kraaien F779, 1890

Gezien in het Van Gogh Museum, Amsterdam, juli 1999

Vind je het leuk om meer te lezen? Laat hier je emailadres achter en ontvang wekelijks een verhaal in je inbox.

Verwerken…
Gelukt! Je staat op de lijst.